Konu Hastalıklar önceden önlenebileceke yanit niteligide tasimaktadir.
Bu siteye girdiniz mi hic:
http://www.personalgenomes.org/participate.htmlSenin butun bilgilerini, ismin dahil acikliyacaklar ve karsiliginda genomunu ogrenebileceksin. Ister miydin?
Benimde bugunlerde aklimi karistiriyor bu sorun. Korktugum seylerden biri eksik bilgiyle enstitu yada sirketler tarafindan sonuclara varilmasi ve bu sonuclarin tarafsiz yargilama yeteneginden yoksun insanlar tarafindan hayatlarini tamamen etkileyecek sekilde yorumlanmalari. Yada kimse sallamamaya da baslayabilir. Artan bir kisminda hergun hastalik hastasi seklinde dolasacagi kesin.
Ozellikle kendi genom havuzumuza yakin buyuk olcekli bilgi havuzu olusturmadan konusmamiz zor.(Anadolu mesela) Benim su ana kadar elde ettigim izlenime gore bircok tek SNP baglantili hastalik iliskisi kurabilecez ama evrimin bizi dengede tuttugunu unutmamamiz gerekiyor. Yani bir yeri degistirirken, baska bir yandan sikintilar cikabilir vucudumuzda. Bunun yaninda cogalmak vs yaslanmak ikilemi var. Yasamini devam ettirenler belli sartlar altinda basarili olduklari icin genlerini aktarabilmisler. Ileride cevresel faktorlerimiz bizden ne isticek? Zekanin onemli bir faktor olacagi kesin ama ya baska?
Gencliginde cok cekici, sozel yetenegi (agzi laf yapan) gelismis bir adam olabilirsin ama 40-50 yasindan sonra cokuyorsun ve olumcul bir hastaliga yakalanma riskin yuksek. Bu durumda esin seni secmeli mi secmemeli mi? Sonucta 25 yasinda cocuk yapsan bile cocuklarin 15 yasini gectiklerinden sonra onlara destek olman zor, Cok buyuk bir miras birakmiyorsan. Bu durumda esin seni cok yakisikli oldugun icin secmeli mi secmemeli mi?
Ornek:
Cogu ustun zekali insanlar normal veya az normal ustu zekali ciftlerin cocuklarindan cikiyor. Cok ustun zekali insanlarin gelecek nesillerinin ayni basariyi yakalamakta zorlandiklari goruluyor. [referans hatirlamiyorum nereden]
Gelelim gogus meselesine. Eger seks partnerligi icin dusunuyorsan secim yapma sansin var ama insan cocuk yapmak istedigi insanin karakterini cok farkli kriterlere gore secebilir. Bizim bilmedigimiz ve bilinc altimizin bizim yerimize karar verdigi. Bunun uzerine cevresel faktorleri ve kultur bariyerini eklememiz gerekiyor. Genlerimizi karsilastirirsak daha iyi secimler yapabilecek miyiz? Yada bariyerleri asabilecek miyiz sadece genlerimizin karisimi daha az hastalika sebep olabilir diye.
Insanlar esit dogmuyor ve bu zaten tek basina buyuk bir adaletsizlik yaratiyor. Herkes bir sekilde yasamda tutunmak ve belli bir maddiyata bagli bir sekilde yasamini devam ettirmek istiyor. Peki devlet yada yasalar burada neyi sagliyor. Insanlar arasinda zorbaligin engellenmesini. Dogdugun andan itibaren butun anlasmalarda senin genomunun kurumla paylasilmasi zorunlulugunu bulunduran ve baska secenek birakmayan bir duruma dusersek. Yani korkmamiz gereken durumlar ortaya cikabilir ve simdiden cikabilecek zorbaliklara karsi duzenlemelerin planlanmasi gerekiyor.
Insanlari sonuclarini ongoremeyecegimiz sekilde bastan damgalamak su an icin bana mantikli gelmiyor. Eger ki planli programli bir secilim hedefin yoksa. O yuzden insanin kendi genomunun ismiyle birlikte aciklanmasi kendi iradesine birakilmali en azindan. Kendi irademiz ne kadar kendi irademizse o kadar bize birakilmali.
Bireysel olarak alirsak olayi insanin hayattan maksimum verim alicak sekilde duzenleyebilir hayatini. Genomundan ipuclari alarak daha duzenli tetkiklerle hem saglik masraflari azalir hem de saglik uzerine bilincli bir sekilde yasayabilir insanlar. Hastalik hastasi olmakda cok buyuk bir secenek ve bunun engellenmesi insan dogasiyla ne kadar bagdasabilir bilmiyorum. Cocukluktan itibaren bir insani egitirsek bile olecegi zamanin yakinda gelebilecegini bilmesi ve Tipin ona care sunamiyacak olmasi zamanini daha mutlu gecirmesini saglar mi? Yoksa ergenlikten sonra mi bu bilgiler cocuklarla paylasilmali? ya ergenlige kadar ki cevresel faktorler?
Bu konu uzerinde soylenecek daha cok soz var ama bu kadar cok sorun icin onceden bir yargiya karar vermek istemiyorum.
Anasayfa 
